20202021 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI KADINHANI ATA İÇİL ANADOLU LİSESİ 9.SINIF FİZİK DERSİ KONU ÖZETİ 2.Ünite Madde ve Özellikleri KÜTLE:Kütlesi, eylemsizliği olan ve uzayda bir yer kaplayan tanecikli yapılara madde denir.Maddelerin ortak özelliklerinden biri olan kütle, parçacık ya da nesneyi oluşturan madde miktarının AdezyonKohezyon Kılc and discover magazines on English Deutsch Français Español Português Italiano Român Nederlands Latina Dansk Svenska Norsk Magyar Bahasa Indonesia Türkçe Suomi Latvian Lithuanian český русский български العربية Unknown Dayanıklılık Adezyon, Kohezyon, Yüzey Gerilimi, Kılcallık, Plazma Maddeler ile ilgili Soru Çözümleri. http://www.fizik.net.tr Ni. Haziran 26, 2019. ( hasan) 9. Sınıf Kimya Konuları. 2016-2017 eğitim öğretim yılında yeni basılan kitaplarda değişen veya düzenlenen konular olursa yazı içeriği güncellenecektir. 1. ÜNİTE: KİMYA BİLİMİ. Bu olayların yarattığı sonuç yüzey gerilimi olarak adlandırılır. Yüzey g SınıfFizik Madde ve Özellikleri 3 Ağu 30, 2018 Şub 16, 2018 Lütfen sayfa yüklenirken bekleyiniz, tarayıcınızda javascript desteğinin etkin olduğundan emin olunuz. SınıfBitkilerde Madde Taşınması konu anlatımı ve pdf ders notları, 2021 biyoloji YKS (TYT ve AYT) müfredatına en uygun şekilde hazırlanmıştır. Anahtar Kavramlar: adhezyon, basınç akış teorisi, floem, gutasyon, gübre, kohezyon gerilim teorisi, kök basıncı, ksilem, mikoriza, minimum kuralı, nodül, stoma, terleme wXKKH. Yüzey gerilimi bir sıvının yüzey katmanının esnek bir zar gibi davranmasına yol açan etkinin adıdır. Tüm sıvıların yüzeyleri sanki gerilmiş bir zarla kaplıymış gibi davranır. Bu olayda sıvı yüzeyi olası en küçük alanı kaplayacak şekilde büzülür. Yüzey geriliminin matematiksel modeli birim uzunluğa düşen kuvvettir. γ = F/L Birimi N/m’dir, ama kuvvet küçük olduğu için dyne/cm cinsinden de belirtilir. Bu 1 cm uzunluğunda bir zarı kırmak için kaç dyne kuvvet uygulamak gerektiği demektir. Yüzey geriliminin nedeni nedir? Yüzey geriliminin nedeni sıvı molekülleri arasındaki kohezyon kuvvetidir. Sıvının iç kısımlarındaki moleküllerin etrafı diğer sıvı molekülleri tarafından sarılmıştır. Bir molekül her yanından eşit miktarda kohezyon kuvveti etkisi altında kalır. Ama sıvı ile hava sınırındaki moleküllerin üst taraflarında sıvı molekülü yoktur, sadece aşağı ve yanlara doğru çekilirler. Bu yüzden sınırdaki sıvı molekülleri ile yanlarındaki moleküllerin kohezyonu kuvveti daha güçlüdür. Yukarıdaki resim su moleküllerinin iki boyutlu bir kesit modelini gösteriyor. Bir akvaryuma karşıdan bakıyor gibiyiz. Suyun iç kısmındaki A molekülü çevresini saran sekiz molekülden oluşan bir karenin merkezinde. Etrafındaki moleküllerin hepsi A molekülünü çekiyor. Suyun yüzeyindeki B molekülünün altında yalnızca üç, iki yanında da birer tane molekül var; üstünde hiç yok. B molekülünü yanlarındaki moleküller daha güçlü çekiyor. Bir önceki resimde iki boyutlu kesite bakmıştık, bu resimde üç boyutlu bir modele üstten bakıyoruz. Üstten bakıldığında suyun yüzeyindeki B molekülünün yanlarındaki yine sıvı yüzeyinde bulunan moleküller tarafından çekildiğini görüyoruz. Yüzey gerilimi sıvının yüzeyinde olduğu için, bir molekül hem sağa ve sola hem de öne ve arkaya doğru çekilir. Sıvı yüzeyindeki kohezyon kuvvetleri sıvının içindekilere göre daha güçlü olduğundan dolayı bir cismi sıvının yüzeyinde hareket ettirmek cisim sıvıya tamamen batmışken hareket ettirmekten daha zordur. Yüzey gerilimi nelere bağlıdır? Sıvının türü Suyun, etil alkolün ve cıvanın yüzey gerilimleri farklıdır, çünkü moleküllerinin yapısı farklıdır. 20 °C sıcaklıkta suyun yüzey gerilimi 0,073 N/m, etil alkolünki 0,022 N/m ve cıvanınki 0,472 N/m’dir. Sıcaklık Sıcaklık arttıkça yüzey gerilimi azalır. Çünkü moleküllerin titreşim hareketleri artar bu nedenle aralarındaki kohezyon bağları zayıflar. Sabun ve deterjan eklemek Bu maddelerin molekülleri sıvının moleküllerinin arasına girip kohezyon bağlarını bozar. Yüzey geriliminin özkütle ile ilişkisi karmaşıktır, doğrudan bir ilişki kurmamak gerekir. Yüzey gerilimi örnekleri Suyun üstünde yüzen toplu iğne Toplu iğne çelikten yapılmıştır ve özkütlesi suyun özkütlesinin neredeyse sekiz katıdır. Aslında toplu iğnenin suda yüzmemesi batması gerekir, çünkü ağırlığı suyun kaldırma kuvvetinden büyüktür. Ama yukarıdaki resimde göreceğiniz gibi toplu iğneyi dikkatlice suyun yüzeyine yerleştirirseniz, yüzdüğünü göreceksiniz. Toplu iğnenin batmamasının nedeni suyun yüzey gerilimini kıramamasıdır. Eğer suya birazcık sıvı sabun eklerseniz iğne aniden batar. Eğer suya dokunup titreştirirseniz iğne yine batar. Aynı deneyi ataşlarla da yapabilirsiniz. Suyun yüzeyinde yürüyen böcekler Yukarıdaki resimdeki sivri sinekler suyun üstünde yürüyorlar. Çünkü ağırlıkları suyun yüzey gerilimini aşmaya yetmiyor. Ayrıca ayaklarının yüzey alanın geniş olması ağırlıklarını yayarak suyun yüzeyine uyguladıkları basıncı düşürüyor. Bardaktan taşmayan su Yukarıdaki resimde bir bardağın içine gıda boyasıyla renklendirilmiş su doldurulmuş. Bardak ağzına kadar dolu, hatta ağzını aşmış, ama su taşmamış. Bardağın cam kenarlarından yukarı doğru bombe yapan suyun yüzeyi, yüzey geriliminin güzel bir örneği. Bunun bir benzerini bozuk paranın üstüne damlalıkla su damlatarak da yapabilirsiniz. Su damlaları bozuk paranın üstünde dış bükey bir bombe yapacak. Yüzey gerilimi ve günlük yaşamımız Yüzey gerilimini en sık kullandığımız durum belki de temizliktir. Sıcaklıkla birlikte suyun yüzey gerilimi azalır, böylece su molekülleri bir arada tutunmak yerine sünger gibi delikli malzemelerin içine daha rahat girer. Ayrıca deterjanlar suyun yüzey gerilimini azaltır, böylece su molekülleri çamaşırların dokularının arasına daha kolay girer ve kirleri çözer. Ebru sanatında suyun ve yağın farklı yüzey gerilimleri olmasından yararlanılır. Tübitak’ın Bilim Genç sayfasındaki şu deneyi yapmak isteyebilirsiniz, adım adım anlatılmış. Yüzey Gerilimi ile ilgili Fizik dersi Kazanımları Yapışma adezyon ve birbirini tutma kohezyon olaylarını örneklerle açıklar. Yüzey gerilimi ve kılcallık olayının yapışma ve birbirini tutma olayları ile açıklanması ve günlük hayattan örnekler verilmesi sağlanır. Yüzey gerilimini etkileyen faktörlerin, günlük hayattaki örnekler ile açıklanması sağlanır. Adezyon, kohezyon, yüzey gerilimi ve kılcallık ile ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez. Yüzey Gerilimi ile ilgili MEB ve EBA Kazanım Testleri Madde ve Özellikleri Test 4

9 sınıf fizik adezyon kohezyon yüzey gerilimi kılcallık konu anlatımı